Przejdź do zawartości

Język walijski: Różnice pomiędzy wersjami

zgodnie z sugestia+permutacje
Nie podano opisu zmian
(zgodnie z sugestia+permutacje)
Linia 1: Linia 1:
{{Rzetelny artykuł}}
{{Achtung|Ten artykuł opisuje fonologię i ortografię języka walijskiego oraz jego rolę wśród społeczności. Klucz do transkrypcji wymowy znajduje się na stronie [[:wikipedia:Help:IPA/Welsh|Help:IPA/Welsh]] (Wikipedia).}}
{{Achtung|Ten artykuł opisuje fonologię i ortografię języka walijskiego oraz jego rolę wśród społeczności. Klucz do transkrypcji wymowy znajduje się na stronie [[:wikipedia:Help:IPA/Welsh|Help:IPA/Welsh]] (Wikipedia).}}
[[Plik:CymraegMem.jpeg|thumb|Przykładowy mem w języku walijskim]]
[[Plik:CymraegMem.jpeg|thumb|Przykładowy mem w języku walijskim]]
'''Język walijski''' ({{abbr|wal.|język walijski}} ''Cymraeg'' [kəmˈraːɨɡ] lub ''y Gymraeg'' [ə ɡəmˈraːɨɡ]) jest językiem należącym do grupy brytańskiej języków celtyckich rodziny indoeuropejskiej.
'''Język walijski''' ({{abbr|wal.|język walijski}} ''Cymraeg'' [kəmˈraːɨɡ] lub ''y Gymraeg''<ref group="!">W wyniku obecności przedimka określonego ''y'' następuje [[Język walijski#Permutacje|permutacja miękka]] (''soft mutation'') i /k/ przechodzi w /ɡ/: ''Cymraeg'' → ''y Gymraeg''.</ref> [ə ɡəmˈraːɨɡ]) jest językiem należącym do grupy brytańskiej języków celtyckich rodziny indoeuropejskiej.


Konwersacje w języku walijskim zyskały popularność w sierpniu 2019 na [[Pociągopolis (Discord)|serwerze Pociągopolis]] i [[Kenex Spam Center]] za sprawą [[Dood]]a i [[Angelfrost]]a.
Konwersacje w języku walijskim zyskały popularność w sierpniu 2019 na [[Pociągopolis (Discord)|serwerze Pociągopolis]] i [[Kenex Spam Center]] za sprawą [[Dood]]a i [[Angelfrost]]a.
Linia 208: Linia 207:


W nieformalnym stylu grawis i akut najczęściej są pomijane, podobnie diereza; aczkolwiek cyrkumfleks zazwyczaj jest zapisywany. Samogłoski diakrytyzowane nie są uznawane za osobne litery.
W nieformalnym stylu grawis i akut najczęściej są pomijane, podobnie diereza; aczkolwiek cyrkumfleks zazwyczaj jest zapisywany. Samogłoski diakrytyzowane nie są uznawane za osobne litery.
=== Permutacje ===
W języku walijskim, podobnie jak w pozostałych współczesnych językach celtyckich, występują permutacje nagłosowe. Te permutacje wpływają na początkową spółgłoskę słowa w określonych warunkach morfologicznych i składniowych. Są one ważnym narzędziem w zrozumieniu relacji między dwoma słowami i służą różnicowaniu poszczególnych znaczeń.
Walijski wykorzystuje trzy permutacje na spółgłoskach:
* permutacja miękka (''soft mutation''), polegająca na [[Lenicja|lenicji]]/udźwięcznieniu danej głoski,
* permutacja nosowa (''nasal mutation''), polegająca na przejściu w głoskę nosową,
* permutacja aspirowana (''aspirate/spirant mutation'').
Ponadto występuje zjawisko protetycznego ''h'' (''h-prothesis'') w przypadku słów rozpoczynających się od samogłoski.
{| class="wikitable"
|+ Permutacje nagłosowe w języku walijskim
! Forma podstawowa !! Permutacja miękka !! Permutacja nosowa !! Permutacja aspirowana
|-
| '''b''' /b/ || '''f''' /v/ || '''m''' /m/ || —
|-
| '''c''' /k/ || '''g''' /ɡ/ || '''ngh''' /ŋ̊/ || '''ch''' /χ/
|-
| '''d''' /d/ || '''dd''' /ð/ || '''n''' /n/ || —
|-
| '''g''' /ɡ/ || ∅ (usunięcie) || '''ng''' /ŋ/ || —
|-
| '''ll''' /ɬ/ || '''l''' /l/ || — || —
|-
| '''m''' /m/ || '''f''' /v/ || — || —
|-
| '''p''' /p/ || '''b''' /b/ || '''mh''' /m̥/ || '''ph''' /f/
|-
| '''rh''' /r̥/ || '''r''' /r/ || — || —
|-
| '''t''' /t/ || '''d''' /d/ || '''nh''' /n̥/ || '''th''' /θ/
|}
Istnieje mnóstwo zasad określających kontekst poszczególnych permutacji (między innymi permutacja miękka występuje w przypadku rzeczowników w rodzaju żeńskim po przedimkach określonych, czy permutacja nosowa w przypadku rzeczowników po określniku dzierżawczym ''fy'' 'mój').
Protetyczne ''h'' (''h-prothesis'') występuje w przypadku słów rozpoczynających się od samogłoski, najczęściej po określnikach dzierżawczych.


== Walijski w kulturze ==
== Walijski w kulturze ==
Linia 246: Linia 282:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.draigaceryr.eu www.draigaceryr.eu] – ''Draig ac Eryr'' ("Smok i Orzeł"), polska strona języka walijskiego
* [http://www.draigaceryr.eu www.draigaceryr.eu] – ''Draig ac Eryr'' ("Smok i Orzeł"), polska strona języka walijskiego
== Uwagi ==
<references group="!"/>


== Przypisy ==
== Przypisy ==