Metoda D’Hondta
Metoda D’Hondta (D’Hondt method) zwana też metodą Jeffersona (Jefferson method) – jeden ze sposobów przeliczania głosów na mandaty stosowany w metodzie ilorazów w ordynacji party-list PR.
Polega ona na dzieleniu wszystkich ważnych głosów oddanych na daną listę poprzez kolejne liczby naturalne (1, 2, 3, 4, 5, 6…). Tworzy to tabelę tzw. ilorazów, gdzie każdy wiersz przyporządkowany jest kolejnemu dzielnikowi, a każda kolumna osobnemu komitetowi. Mandaty są przydzielane według ilorazów w tabeli w kolejności od największego do najmniejszego.
Podział mandatów w okręgu dziesięciomandatowym:
| Metoda D’Hondta | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partia | Zieloni | Niebiescy | Żółci | Fioletowi | Czerwoni |
| Liczba głosów | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| % głosów | 51,3% | 29,3% | 11,5% | 4,9% | 2,9% |
| 1 | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| 2 | 28000 | 16000 | 6250 | 2700 | 1600 |
| 3 | 18667 | 10667 | 4167 | 1800 | 1067 |
| 4 | 14000 | 8000 | 3125 | 1350 | 800 |
| 5 | 11200 | 6400 | 2500 | 1080 | 640 |
| 6 | 9333 | 5333 | 2083 | 900 | 533 |
| Liczba mandatów | 6 | 3 | 1 | 0 | 0 |
| % mandatów | 60% | 30% | 10% | 0% | 0% |
Metoda D’Hondta jest używana w Polsce w wyborach do Sejmu i w wyborach do Parlamentu Europejskiego.
Porównanie z metodą Sainte-Laguë
Osobny artykuł: Metoda Sainte-LaguëMetoda D’Hondta faworyzuje większe ugrupowania, zaś metoda Sainte-Laguë mniejsze. Stąd też w systemie z metodą D’Hondta bardziej korzystne jest pójście w jednym bloku partii programowo bliskich, zaś w systemie z metodą Sainte-Laguë – jako osobne ugrupowania.
Poniżej przedstawiono dokładnie ten sam okręg, ale tym razem głosy przeliczone zostaną na mandaty metodą Sainte-Laguë:
| Metoda Sainte-Laguë | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partia | Zieloni | Niebiescy | Żółci | Fioletowi | Czerwoni |
| Liczba głosów | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| % głosów | 51,3% | 29,3% | 11,5% | 4,9% | 2,9% |
| 1 | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| 3 | 18667 | 10667 | 4167 | 1800 | 1067 |
| 5 | 11200 | 6400 | 2500 | 1080 | 640 |
| 7 | 8000 | 4571 | 1786 | 771 | 457 |
| 9 | 6222 | 3556 | 1389 | 600 | 356 |
| 11 | 5091 | 2909 | 1136 | 491 | 291 |
| Liczba mandatów | 5 | 3 | 1 | 1 | 0 |
| % mandatów | 50% | 30% | 10% | 10% | 0% |
Przy użyciu tej metody ostatni mandat przypada Fioletowym – stąd też występuje premia dla mniejszych partii (4,9% głosów przekłada się na 10% miejsc). Metoda Sainte-Laguë bardziej zmusza do kompromisu, a metoda D’Hondta pozwala na stabilniejszą większość.