Metoda Sainte-Laguë
Metoda Sainte-Laguë (Sainte-Laguë method) zwana też metodą Webstera (Webster method) – jeden ze sposobów przeliczania głosów na mandaty stosowany w metodzie ilorazów w ordynacji party-list PR.
Polega ona na dzieleniu wszystkich ważnych głosów oddanych na daną listę poprzez kolejne liczby nieparzyste (1, 3, 5, 7, 9, 11…). Tworzy to tabelę tzw. ilorazów, gdzie każdy wiersz przyporządkowany jest kolejnemu dzielnikowi, a każda kolumna osobnemu komitetowi. Mandaty są przydzielane według ilorazów w tabeli w kolejności od największego do najmniejszego.
Podział mandatów w okręgu dziesięciomandatowym:
| Metoda Sainte-Laguë | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partia | Zieloni | Niebiescy | Żółci | Fioletowi | Czerwoni |
| Liczba głosów | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| % głosów | 51,3% | 29,3% | 11,5% | 4,9% | 2,9% |
| 1 | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| 3 | 18667 | 10667 | 4167 | 1800 | 1067 |
| 5 | 11200 | 6400 | 2500 | 1080 | 640 |
| 7 | 8000 | 4571 | 1786 | 771 | 457 |
| 9 | 6222 | 3556 | 1389 | 600 | 356 |
| 11 | 5091 | 2909 | 1136 | 491 | 291 |
| Liczba mandatów | 5 | 3 | 1 | 1 | 0 |
| % mandatów | 50% | 30% | 10% | 10% | 0% |
Metoda Sainte-Laguë była zastosowana w formie zmodyfikowanej w Polsce podczas wyborów parlamentarnych w 1991 roku w połączeniu z metodą największych reszt oraz w wyborach do rad gmin (w gminach liczących powyżej 20 tys. mieszkańców) w 1990 i 1994 r.
Porównanie z metodą D’Hondta
Osobny artykuł: Metoda D’HondtaMetoda Sainte-Laguë faworyzuje mniejsze ugrupowania, zaś metoda D’Hondta większe. Stąd też w systemie z metodą Sainte-Laguë bardziej korzystne jest pójście jako osobne ugrupowania dla partii programowo bliskich, zaś w systemie z metodą D’Hondta – w jednym bloku.
Poniżej przedstawiono dokładnie ten sam okręg, ale tym razem głosy przeliczone zostaną na mandaty metodą D’Hondta:
| Metoda D’Hondta | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Partia | Zieloni | Niebiescy | Żółci | Fioletowi | Czerwoni |
| Liczba głosów | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| % głosów | 51,3% | 29,3% | 11,5% | 4,9% | 2,9% |
| 1 | 56000 | 32000 | 12500 | 5400 | 3200 |
| 2 | 28000 | 16000 | 6250 | 2700 | 1600 |
| 3 | 18667 | 10667 | 4167 | 1800 | 1067 |
| 4 | 14000 | 8000 | 3125 | 1350 | 800 |
| 5 | 11200 | 6400 | 2500 | 1080 | 640 |
| 6 | 9333 | 5333 | 2083 | 900 | 533 |
| Liczba mandatów | 6 | 3 | 1 | 0 | 0 |
| % mandatów | 60% | 30% | 10% | 0% | 0% |
Przy użyciu tej metody ostatni mandat przypada Czerwonym, dając im niekwestionowaną większość – stąd też występuje premia dla zwycięzcy (51,3% głosów przekłada się na 60% miejsc). Fioletowi z kolei nie otrzymują mandatu. Metoda D’Hondta pozwala na stabilniejszą większość, zaś metoda Sainte-Laguë bardziej zmusza do kompromisu.