Heurystyki Nielsena

Heurystyki Nielsena - zbiór 10 ogólnych zasad, którymi Jakob Nielsen radzi się kierować przy projektowaniu interfejsu użytkownika. Popularne w branży User Experience.

Treść heurystyk

1. Pokazuj status systemu

System powinien zawsze informować, co się dzieje.

Gdy naciśniesz przycisk do przywołania windy, oczekujesz, że się podświetli, lub w inny sposób Cię poinformuje, że Twoje naciśnięcie zostało uwzględnione i winda przyjedzie. A teraz wyobraź sobie, że takiej informacji nie ma. Użytkownik podchodzi, naciska przycisk i... nic. Winda przyjedzie? Przycisk w ogóle działa? Nic nie wiadomo. Okropne rozwiązanie, prawda? Podczas projektowania interfejsu musisz unikać sytuacji, w których użytkownik nie wie, co się dzieje. Jeśli po naciśnięciu przycisku operacja musi chwilę potrwać, nie zapomnij o tym poinformować. Jeśli po naciśnięciu przycisku nic się nie wydarzy lub aplikacja się zamrozi, użytkownik będzie bardzo niezadowolony.

Informowanie użytkownika o tym, co się dzieje, pozwala w dodatku podejmować mu trafniejsze decyzje. Jeśli strona internetowa mu się nie ładuje, bardzo doceni, jeśli ikonka wi-fi pokaże, czy problem jest z siecią czy też nie.

Pamiętaj jednak, by nie przesadzić w drugą stronę i nie zasypać odbiorcy toną informacji. Udostępniaj mu te, które są w danej chwili potrzebne (patrz: 8).

2. Zachowaj zgodność pomiędzy systemem a rzeczywistością

Mów do użytkownika w języku użytkownika.

Używaj języka przyjaznego użytkownikowi, by rozumiał, co chcesz mu powiedzieć. W miarę możliwości unikaj specyficznych określeń i zastępuj je powszechnie znanymi. Nawet jeżeli tworzysz narzędzie dla profesjonalistów, prosty język jest po prostu przyjemny, wymaga mniejszego wysiłku, dzięki czemu użytkownik zachowuje siły na właściwą pracę kreatywną z aplikacją.

3. Daj użytkownikowi pełną kontrolę

Użytkownik wiele decyzji podejmuje przez błąd, więc zapewnij mu "wyjście awaryjne".

Wyobrażasz sobie przeglądarkę bez przycisku "wstecz"? Możliwość wycofania swojego działania (np. poprzez przycisk "wstecz", "anuluj") jest niezwykle istotna, by zapewnić użytkownikowi poczucie kontroli i bezpieczeństwa.

Im łatwiej można naprawić swój błąd, tym lepiej.

4. Trzymaj się standardów i zachowaj spójność

W miarę możliwości unikaj niestandardowych rozwiązań i określeń

Projektanci czasami lubią wykazać się kreatywnością i niestandardowo ponazywać elementy. Takie rozwiązanie jest jednak koszmarem dla użytkowników, którzy chcą szybko znaleźć daną informację.

Wedle Steve Kruga łamać standardy można tylko wtedy, gdy masz bardzo mocne uzasadnienie np. rewelacyjny wynik testów użyteczności, w którym nowe rozwiązanie wypada lepiej niż typowe.

5. Zapobiegaj błędom

Projektuj doświadczenie tak, by pomóc użytkownikowi uniknąć błędu.

Dobre komunikaty o błędzie z sugestią rozwiązania to dobra rzecz (patrz: 9). Ale warto projektować aplikację tak, by do błędu jak najrzadziej doprowadzać. Złośliwie mówi się na tę zasadę, że usługa powinna być "idiotoodporna".

6. Pozwalaj wybierać zamiast zmuszać do pamiętania

Niech potrzebne informacje będą zawsze pod ręką. Im mniej użytkownik musi pamiętać, tym lepiej.

Możesz to zapewnić np. dając mądrze zaprojektowane sugestie. Przykładowo na MruczekWiki użytkownik nie musi pamiętać dokładnego tytułu artykułu, ponieważ po wpisaniu kilku znaków w wyszukiwarce już otrzymuje podpowiedzi. Teraz wyobraź sobie, że podpowiedzi nie ma. Użytkownik mógłby łatwo zapomnieć, że na końcu tytułu artykułu o makietach jest jeszcze "(UX)".

7. Zapewnij elastyczność i efektywność

Pozwalaj użytkownikowi wybrać drogę do celu. Zapewnij ścieżki dobre dla doświadczonych i niedoświadczonych.

Przykładem niech będzie kopiowanie tekstu. Jeśli aplikacja pozwala zastosowac tylko jedną metodę np. można zaznaczyć tekst, kliknąć prawym i wybrać "kopiuj", ale nie można użyć skrótu "Ctrl + C", część odbiorców będzie niezadowolona.

Jeśli zapewnisz ludziom elastyczność w drodze do celu, zadowolisz znacznie większą część z nich. Zarówno amatorów, jak i profesjonalistów.

Amatorzy potrzebują prowadzenia za rączkę. Profesjonaliści zaś chcą "acceleratorów" (przyspieszeń), które wymagają pewnej wiedzy, ale pozwalają skrócić czas operacji.
Amatorów przytłacza interfejs z dużą liczbą opcji. Profesjonaliści zaś właśnie takiego szukają. Możesz zaproponować na początku wybór wersji podstawowej i rozbudowanej, lub część ustawień schować pod tajemniczym przyciskiem "opcje zaawansowane", gdzie amatorzy niechętnie zaglądają.

8. Dbaj o estetykę i umiar

Nadmiar psuje czytelność.

Okna dialogowe powinny być jak najkrótsze, a zbędne informacje ukryte.

9. Zapewnij skuteczną obsługę błędów

Powiadomienia o błędach powinny tłumaczyć, co się stało, dlaczego tak się stało i jak temu zaradzić.

Jeśli użytkownikowi wyskoczy "Ups! Coś poszło nie tak!", w żaden sposób mu to nie pomoże. Wyświetl zrozumiały komunikat w języku użytkownika (patrz: 2), który udzieli mu pomocnych informacji.

10. Zadbaj o pomoc i dokumentację

Im rzadziej trzeba zaglądać do pomocy, tym lepiej. Ale powinna być, jeśli użytkownik odczuje taką potrzebę.

Dobrze napisana "pomoc":

Pomaga rozwiązać problem, zanim użytkownik wkurzy się tak bardzo, że porzuci naszą usługę.
Odciąża pomoc techniczną, która musi wielokrotnie rozwiązywać podobne problemy.
Przynosi ulgę tym, którzy nie lubią kontaktować się z pomocą techniczną np. z powodu fobii społecznej.