Użytkownik:Kenex/system edukacji Kenexa
Koncepcja ma kilka lat i może nie oddawać aktualnych poglądów Kenexa
Poglądy Kenexa dotyczące optymalnej edukacji obywateli.
Podstawowe cele
Osoba po skończonej edukacji:
- Zna metodologię naukową i opiera swój światopogląd na dowodach
- Wie, gdzie szukać rzetelnej wiedzy
- Umie weryfikować informacje
- Jest odporna na populizmy sprzeczne z faktami
- Szybko wyłapuje sygnały, że dany polityk lub ugrupowanie odbiera prawa człowieka i zmierza do autorytaryzmu
- Posiada wrażliwość społeczną, rozumie inny punkt widzenia
- Zna zagadnienia dotyczące erystyki i prowadzenia rzeczowej debaty
- Nie ma głowy zawalonej dużą ilością zbędnych informacji do zapamiętania
- Wie, co chce w życiu robić, dzięki dużej ilości czasu na samorozwój i pielęgnowanie naturalnej ciekawości
Przekazywana wiedza ogólna
Polski: Gramatyka, przejrzyste formułowanie myśli, erystyka, techniki manipulacji. Mały nacisk na historię literatury, znacznie większy na współczesne teksty np. w gazetach lub internecie. Wyszukiwanie manipulacji w mediach, ogromne możliwości wyrywania zdań z kontekstu. Teksty dotyczące współczesnych problemów - wykluczenie, samotność, choroby cywilizacyjne, narcyzm, krytyka logiki "wystarczy tylko chcieć". Dające do myślenia i skłaniające do przedyskutowania (także poza szkołą). Dopuszczanie więcej niż jednej interpretacji utworu.
Historia: Jak na przestrzeni dziejów różne wydarzenia wpływały na życie codzienne, poglądy obywateli, podatność na konkretne idee polityczne i decyzje władców? Jak wyglądała propaganda Hitlera i czemu miał takie poparcie? Jak wyglądało życie codzienne niskich warstw społecznych 150 lat temu? Brak idealizowania i mitologizowania. Brutalne fakty i straszne aspekty dyktatur, tortur i niewolnictwa.
WOS: Duży nacisk na prawa człowieka, jak różne rozwiązania systemowe przekładają się na funkcjonowanie państwa. Gdzie można poznać swoje prawa i jak walczyć o ich przestrzeganie? Kształcenie postaw obywatelskich, zachęcanie do działalności lokalnej na rzecz rozwijania społeczności i promowania swoich poglądów. Trendy na rynku pracy, skutki przepracowania, dbanie o zdrowy balans między obowiązkami i wypoczynkiem, przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu.
Nauka i logika: Nowy przedmiot omawiający metodologię naukową. Jak jest oceniana rzetelność pracy naukowej? Dużo uwagi poświęcone także różnym działaniom podważającym naukę. Pseudonauka, teorie spiskowe, biznes oparty na kłamstwie, lobbing, błędy poznawcze, bańki informacyjne. Omawiane na tematach gorących, ale jednocześnie stosunkowo stałych np. globalne ocieplenie, medycyna alternatywna. Gdzie szukać rzetelnej wiedzy? Jak odróżnić prawdę od fałszu? Jak skutecznie obalać mity? Dlaczego ludzie wierzą w spiski?
Kultura i sztuka: Różne techniki stosowane w sztuce. Ćwiczenia prawidłowej pracy ręki i obsługi cyfrowych przyrządów. Trendy w sztuce i zachowaniu ludzi na przestrzeni dziejów. Normy kulturowe z różnych zakątków świata. Mały nacisk na biografie konkretnych osób, brak idealizowania i mitologizowania. Pokazywanie, że "wielcy wynalazcy" to często celebryci, którzy przypisują sobie zasługi dziesiątek albo i setek pracowników.
Przyroda: Możliwie długo jako jeden, spójny przedmiot. Omawianie zagadnień pod kątem różnych działów (śnieg od strony geografii, biologii, chemii i fizyki razem). Dużo zajęć w terenie. Zagrożenia wynikające z rabunkowej gospodarki zasobami, ochrona środowiska, zdrowe odżywianie, czytanie etykiet na produktach. Dużo wiedzy praktycznej i promowanie bycia świadomym konsumentem, któremu nie jest obojętne globalne ocieplenie, szóste wielkie wymieranie i miliony ton plastiku w oceanach.
Edukacja seksualna / Wychowanie do życia w rodzinie: Wszelkie zagadnienia dotyczące płciowości, seksu, orientacji seksualnej, aborcji, związków, rodziny, rodzicielstwa itp. Nacisk na stanowiska zgodne z rzetelną wiedzą naukową, ideologie ograniczone do minimum. Uczniowie na tych zajęciach nie powinni czuć się skrępowani, powinni nauczyć się mówić o seksie i zadawać odważne pytania np. "jak smakuje sperma?". Mają poznać zalety masturbacji (choćby to, że naukowcy zalecają 21 rozmów z Fredem miesięcznie) oraz częste problemy pojawiające się w bliskich relacjach i jak je rozwiązywać. Metody wychowywania dzieci zalecane przez naukę.
Informatyka: Zmniejszenie nacisku na programy biurowe, a w zamian poszerzenie zajęć z zakresu cyber-bezpieczeństwa, inwigilacji, danych osobowych, namierzaniu terrorystów, hakerów, anonimowości, trendów na portalach. Też sprawne korzystanie z wyszukiwarek i filtrowanie zawartości.
Matematyka: Matematyka przydatna na co dzień, uświadamianie pułapek umysłu jak np. logarytmiczne postrzeganie świata. Czytanie statystyk, manipulowanie statystykami. Metody matematyczne wykorzystywane we współczesnych technologiach. Sprawdzanie błędów popełnionych w obliczeniach przez zwolenników teorii spiskowych, zaniedbywanie prawdopodobieństwa.
Funkcjonowanie szkół
Odrzucone prace domowe: Sztywne prace domowe powinny być możliwie zlikwidowane, a przynajmniej ograniczone do absolutnego minimum. Uczniowie mają mieć większą elastyczność w gospodarowaniu czasem i mieć go dużo dla siebie, by odnaleźli pasję, mieli lepsze relacje z innymi ludźmi i nie popadali w depresję szkolną.
Mniejsze parcie na rankingi, zamiast tego oceny opisowe: Szkoła nie powinna przypominać wyścigu szczurów. Zamiast tego nauczyciele muszą bardziej indywidualnie podchodzić do uczniów. Dlatego duży nacisk zostałby położony na oceny opisowe, zawierające informacje o tym, co wychodzi dobrze, nad czym wypadałoby popracować. Ważne, by pokazać uczniom, że widzi się w nich potencjał, szukać w nich mocnych stron. Przy rekrutacji do szkół, rekrutujące szkoły miałyby wgląd w te opisy.
Demokratyzacja szkół: Możliwość wpływania na kształt szkoły przez rodziców i uczniów. Wprowadzenie czegoś na kształt szkolnego referendum, w którym uczniowie mogą za pomocą głosowania wyrazić swoje zdanie. Promowanie samorządu uczniowskiego i wspierania swoich kolegów. Cel jest taki, by uczeń z problemem mógł poprosić samorząd o pomoc i nie został przez to odtrącony/wyśmiany. By miał też odwagę na lekcji powiedzieć nauczycielowi, że nie zgadza się z jego sposobem prowadzenia zajęć lub sposobem oceniania (bp np. jest zbyt surowy albo czegoś nie dostrzega). Nauczyciele muszą być otwarci za uwagi uczniów, a jeśli się z nimi nie zgadzają, muszą merytorycznie wybronić swoje stanowisko. Dzięki temu wychowamy dojrzałe demokratycznie społeczeństwo.
Elastyczny program: Koniec z kilkuset stronicowymi podstawami programowymi. Nauczyciele i szkoły dzięki dużej swobodzie, będą mogli sami nadążać za trendami społecznymi, politycznymi i technologicznymi. Centralny rząd siłą rzeczy jest do tyłu, przez co szkolna wiedza jest przestarzała.
Przykładowe tematy wypracowań
Im wyższy szczebel edukacji, tym większy nacisk na argumenty i poglądy poparte faktami. Należy podawać źródła i umieć je wybronić.
- Czy warto mieć dzieci? Postaraj się uwzględnić zarówno argumenty dotyczące jednostek, jak i ogółu społeczeństwa i środowiska.
- W pobliżu Polski wybucha wojna i do naszego kraju przybywa ogromna fala uchodźców i imigrantów. Jaką decyzję powinni podjąć politycy? Dlaczego inne możliwe decyzje są gorsze?
- Michael Bloomberg, były burmistrz Nowego Jorku, zasłynął kontrowersyjną propozycją zakazu sprzedaży powiększonych porcji słodkich napojów gazowanych w restauracjach. Uruchomiło to wściekłą falę narzekań na nadopiekuńcze państwo oraz kontroskarżeń wobec koncernów, które dla zysku narażają zdrowie dzieci. Czy zgadzasz się z propozycją burmistrza? Jak sądzisz - w oparciu o jakie przesłanki wpadł na ten pomysł? Czy propozycja rzeczywiście zmniejszyłaby spożycie słodkich napojów wśród dzieci?
- W internecie zaczyna krążyć sensacyjne zdjęcie przedstawiające uchodźcę podpalającego samochód. Opisz sposoby, za pomocą których możesz sprawdzić, czy dane zdjęcie jest autentyczne i rzeczywiście przedstawia uchodźcę.
- Wyobraź sobie, że Twój sąsiad pali w piecu niskiej jakości węglem, gdyż uważa, że on jeden i tak nie ma wpływu na smog oraz globalne ocieplenie. Jak go przekonasz, by zaczął szanować środowisko i okolicznych mieszkańców?
Przykładowe zadania
- Spójrz na poniższe wypowiedzi, które są cytatami autentycznych komentarzy z internetu. Przy każdym opisz przynajmniej jeden błąd poznawczy lub logiczny, jaki popełnił autor.
- Wybierz jeden z poniższych mitów i merytorycznie go obal.
- Takie obliczenia przedstawił zwolennik teorii płaskiej Ziemi. Wykaż, na czym polegają jego błędy.
- Cena towaru została obniżona o 20%, a później została podniesiona o 20%. Czy obecnie cena jest taka sama jak przed obniżką?
- W przypadku sondaży politycznych najczęściej spotykanymi metodami są badanie telefoniczne i badanie bezpośrednie tzw. face to face. Która metoda daje bardziej wiarygodne wyniki?
- Podaj 3 przykłady iluzji korelacji.
- Wyrok sądu jest niekorzystny dla polityka C. C komentując sprawę w mediach stwierdził, że "wyrok ma charakter polityczny". Jednocześnie nie przedstawił żadnego zarzutu merytorycznego. Jaki błąd logiczny zastosował? Na czym on polega?
- Czym różni się klimat od pogody?
- Placówka medyczna oferuje metodę, dzięki której rodzic może zdecydować, jaką płeć będzie miało jego dziecko. Zabieg jest bardzo drogi. Placówka chwali się, że przyjęła już 6 par i u 4 z nich płeć pokrywała się z wyborem rodziców. Czy zabieg jest skuteczny? Czy posiadamy wystarczającą ilość informacji, by to stwierdzić?