17 344
edycje
Spektrum autyzmu: Różnice pomiędzy wersjami
+ Stimy
(+ Stimy) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Do rozbudowy| | {{Do rozbudowy|Maskowanie; teoria podwójnej empatii; nazwa "neuroróżnorodność" i walka z etykietą "zaburzenia"; potrzeba pozytywnego feedbacku}} | ||
[[Plik:Autism spectrum infinity awareness symbol.svg|200px|mały|alt=Obrazek przedstawia kolorowy symbol nieskończoności.|Symbol nieskończoności podkreślający zróżnicowanie spektrum autyzmu]] | [[Plik:Autism spectrum infinity awareness symbol.svg|200px|mały|alt=Obrazek przedstawia kolorowy symbol nieskończoności.|Symbol nieskończoności podkreślający zróżnicowanie spektrum autyzmu]] | ||
'''Spektrum autyzmu''' lub po prostu '''autyzm''' - wzorzec rozwoju<ref group="!">W 2024 roku autyzm nadal jest klasyfikowany jako zaburzenie rozwoju, aczkolwiek istnieje duży ruch społeczny, który próbuje to zmienić</ref> charakteryzujący się<ref name="Wikipedia ANG">[[wikipedia:Autism|Autism]] - bardzo dobry artykuł na angielskiej Wikipedii</ref>: | '''Spektrum autyzmu''' lub po prostu '''autyzm''' - wzorzec rozwoju<ref group="!">W 2024 roku autyzm nadal jest klasyfikowany jako zaburzenie rozwoju, aczkolwiek istnieje duży ruch społeczny, który próbuje to zmienić</ref> charakteryzujący się<ref name="Wikipedia ANG">[[wikipedia:Autism|Autism]] - bardzo dobry artykuł na angielskiej Wikipedii</ref>: | ||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
Osoba w spektrum autyzmu może fatalnie znosić sytuacje, które dla osób neurotypowych są standardową metodą zdobywania znajomości (np. konferencje, imprezy, speed dating). Lepiej może odnaleźć się w sytuacjach spokojniejszych i mocniej ustrukturyzowanych (np. warsztaty, gry planszowe). | Osoba w spektrum autyzmu może fatalnie znosić sytuacje, które dla osób neurotypowych są standardową metodą zdobywania znajomości (np. konferencje, imprezy, speed dating). Lepiej może odnaleźć się w sytuacjach spokojniejszych i mocniej ustrukturyzowanych (np. warsztaty, gry planszowe). | ||
== Stimy == | |||
[[Plik:Rubbing faux-fur, July 2014.jpg|169px|mały|prawo|Manipulowanie przyjemnym materiałem jest często spotykaną formą stimów.]] | |||
'''Stimy, zachowania autostymulujące''' (ang. ''stimming'', ''self-stimulatory behavior'') to wykonywanie powtarzalnych ruchów, dźwięków lub manipulacji obiektami. Występuje stosunkowo często i intensywnie u ludzi w spektrum autyzmu<ref name="Stimmming">[[wikipedia:Stimming|Stimmming (Wikipedia)]]</ref><ref name="Stimy polski autyzm">https://polskiautyzm.pl/stimy-autyzm/</ref>. | |||
'''Przykładowe stimy:''' | |||
* machanie rękoma lub wykręcanie palców | |||
* kołysanie się w przód i w tył | |||
* drapanie głowy | |||
* kręcenie włosami | |||
* machanie nogą | |||
* wirowanie | |||
* owijanie sznurka wokół palców | |||
* gryzienie rękawów | |||
* chodzenie na palcach | |||
* wielokrotnie powtarzanie sylaby, słowa albo dźwięku (nazywane czasem echolalią) | |||
* obserwacja obiektów, które się kręcą lub obserwacja drobinek kurzu w powietrzu | |||
* rzucie lub gryzienie | |||
* otwieranie i zamykanie drzwi | |||
* słuchanie tego samego dźwięku lub piosenki | |||
'''Przykładowe funkcje stimów:''' | |||
* pomoc w koncentracji uwagi | |||
* regulacja emocji | |||
* redukcja stresu | |||
* radzenie sobie z przeciążeniem | |||
* zmniejszenie nudy | |||
* wyrażanie uczuć | |||
== Znane osoby w spektrum autyzmu == | == Znane osoby w spektrum autyzmu == | ||