16 038
edycji
Syndrom kiedyś było lepiej: Różnice pomiędzy wersjami
brak opisu edycji
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Syndrom "kiedyś było lepiej"''' - nieustanne uleganie sentymentom i uważanie "wcześniejszych czasów" za lepsze od obecnych. | |||
== Zbytnie uproszczenie prowadzące do błędnych wniosków == | |||
Zakładanie automatycznie, że "kiedyś było lepiej", jest bardzo dużym uogólnieniem i stawa sprawę w kategoriach binarnych (prawda lub fałsz). W rzeczywistości należy na takie zagadnienia patrzeć szerzej tzn. "''pod tym względem było lepiej, a pod tym względem było gorzej''". Warto też zwrócić uwagę na fakt, że stwierdzenie "lepiej" w wielu wypadkach może być subiektywnym osądem. | |||
Przy zbytnim uogólnieniu powstaje niebezpieczna ideologia, która odrzuca wszystko co nowe, nie przyjmuje wielu faktów i obniża poczucie wartości młodego pokolenia. [https://pl.wikipedia.org/wiki/Efekt_potwierdzenia Efekt potwierdzenia] czyli tendencja do preferowania informacji potwierdzających nasze poglądy i odrzucania informacji im zaprzeczającym sprawia, że tacy ludzie mają mocno skrzywiony obraz rzeczywistości. | |||
Takie postrzeganie łapie się również na '''"fałszywy dylemat"''' czyli przedstawianie tylko dwóch możliwości w sytuacji, gdy jest ich więcej. W tym przypadku ktoś widzi jedynie "''było gorzej / było lepiej''", co uniemożliwia trzeźwy i pełen osąd. Więcej o podobnych błędach można przeczytać w artykule [[Pseudonauka]]. | |||
== Poleganie na pamięci, która jest zawodna == | |||
Badania naukowe wielokrotnie wykazały, że ludzka pamięć jest zawodna. Człowiek może doskonale pamiętać zdarzenie, które nigdy nie miało miejsca albo bardzo je zniekształcić. | |||
Efekt lampy błyskowej ([https://en.wikipedia.org/wiki/Flashbulb_memory flashbulb memory]) sprawia, że szczególnie wspominamy zdarzenia, które wywołały u nas silne emocje. Wspomnienia ulegają zmianie w czasie, ale ludzie nadal są przekonani, że pamiętają wszystko bardzo dobrze. Możliwe jest też nauczenie się wspomnień, które nigdy nie miały miejsca. | |||
Psycholog Elizabeth Loftus przeprowadziła eksperyment, który udowodnił, że przy odpowiednio silnej sugestii można wytworzyć fałszywe wspomnienia. Badanym przeczytano kilka relacji dotyczących wydarzeń z ich dzieciństwa, z których jedna – historia o zgubieniu się w centrum handlowym – była fałszywa. Następnie zostali zapytani o to, jak pamiętają poszczególne wydarzenia. Część badanych poprawnie wskazała fałszywe wspomnienie, niektórzy jednak opowiadali o nim jak o własnym doświadczeniu<ref>http://gadzetomania.pl/2773,ile-z-tego-co-pamietasz-wydarzylo-sie-naprawde</ref>. | |||
Po ataku na World Trade Center rozpoczęto projekt naukowy "9/11 Memory Consortium"<ref>http://911memory.nyu.edu</ref>, który miał za zadanie sprawdzić, jak ludzie będą pamiętać ten traumatyczny dzień. Przepytali 3000 ludzi w 7 miastach USA prosząc ich, by opowiedzieli gdzie byli i co myśleli, gdy dowiedzieli się o ataku. | |||
Te same pytania zadawano tym samym osobom po upływie roku, 3 lat i 10 lat od tamtych wydarzeń. Odpowiedzi porównywano, ale nie informowano badanych o zaobserwowanych różnicach. | |||
Wyniki były zaskakujące. Już po upływie roku zgodność z pierwszą relacją wynosiła tylko 61 procent. To wtedy zmiany były największe – w kolejnych latach badani tracili około 4,5 procenta dokładności rocznie. | |||
Co ciekawe znacznie więcej błędów dotyczyło przeżywanych emocji (60% zmian), niż faktów (40% zmian). Badacze zaobserwowali, że z czasem wspomnienia emocji wymieniają się – w miejsce faktycznie przeżytych podstawiamy te, które odczuwamy obecnie. Zwykle więc gwałtowne przeżycia towarzyszące tamtej chwili zmieniają się w naszej pamięci a znacznie chłodniejsze i bardziej analityczne podejście<ref>http://www.crazynauka.pl/twoj-niesamowity-mozg-ktory-tak-bardzo-sie-myli/</ref>. | |||
Można to w prosty sposób przełożyć na syndrom "kiedyś było lepiej". Ludziom z czasem dawne kłopoty wydają się mniej istotne i przykre, przez co umniejszają ich znaczenie. Jednocześnie obecne problemy traktują w wielkim zaangażowaniem emocjonalnym, przez co dochodzą do błędnego wniosku, że są obiektywnie gorsze. | |||
== Przypisy == | |||
<references/> | |||