IPA: Różnice pomiędzy wersjami

Dodane 1254 bajty ,  25 lut 2021
m
brak opisu edycji
Nie podano opisu zmian
mNie podano opisu zmian
Linia 504: Linia 504:
** Uwularne (języczkowe) powstają poprzez uniesienie tylnej części języka tak, by zetknął się on z języczkiem.
** Uwularne (języczkowe) powstają poprzez uniesienie tylnej części języka tak, by zetknął się on z języczkiem.
* Spółgłoski laryngalne (krtaniowe) to spółgłoski, których głównym miejscem artykulacji jest krtań:
* Spółgłoski laryngalne (krtaniowe) to spółgłoski, których głównym miejscem artykulacji jest krtań:
** Faryngalne (gardłowe; mniej-więcej to samo co emfatyczne) artykułowane poprzez cofnięcie nasady języka, aby powstała szczelina między nagłośnią, a tylną ścianką jamy gardłowej.
** Faryngalne (gardłowe) artykułowane poprzez cofnięcie nasady języka, aby powstała szczelina między nagłośnią, a tylną ścianką jamy gardłowej.
** Glotalne (krtaniowe) artykułowane w głośni.
** Glotalne (krtaniowe) artykułowane w głośni.


Linia 907: Linia 907:


== Porównanie z alfabetem slawistycznym ==
== Porównanie z alfabetem slawistycznym ==
 
Slawistyczny alfabet fonetyczny to alfabet fonetyczny przystosowany do zapisu fonetyki słowiańskiej. Tam, gdzie IPA stosuje dwuznaki (najczęściej również zaznaczone za pomocą łuku oznaczającego afrykację), tam alfabet słowiański stosuje pojedynczy znak, {{abbr|np.|na przykład}}:
Slawistyczny alfabet fonetyczny to alfabet fonetyczny przystosowany do zapisu fonetyki słowiańskiej. Tam, gdzie IPA stosuje dwuznaki, tam alfabet słowiański stosuje pojedynczy znak, np:
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
 
{| class="wikitable"
|+ Porównanie
|+ Porównanie
! IPA !! AS
|-
|-
! IPA !! Slawistyczny
| t͡ɕ || ć
|-
|-
| ʨ̑ || ć
| d͡ʑ || ʒ́
|-
|-
| ʥ̑ || ʒ́
| t͡ʃ~t͡ʂ || č
|-
| ʧ̑|| č
|-
| ʤ̑ || ǯ
|-
|-
| d͡ʒ~d͡ʐ || ǯ
|}
|}
System ten dla niektórych może być wygodniejszy, gdyż język polski kontrastuje ze sobą afrykaty oraz odpowiadające im sekwencje spółgłosek plozywnych i frykatywnych, {{abbr|np.|na przykład}} ''trzysta'' /ˈtʂɨsta/ {{abbr|vs|versus}} ''czysta'' /ˈt͡ʂɨsta/<ref group="!">Polskie głoski szumiące, reprezentowane przez sekwencje ⟨sz ż cz dż⟩ są przez zachodnich lingwistów transkrybowane przy użyciu ⟨ʂ ʐ t͡ʂ d͡ʐ⟩. Wynika to z przyjętej konwencji, że [ʃ ʒ] reprezentują głoski częściowo spalatalizowane, z przednią częścią języka uniesioną ku podniebieniu. Z tego względu dla polskich niespalatalizowanych ⟨sz ż⟩ przyjęło się transkrybować je ⟨ʂ ʐ⟩. Slawiści preferują jednak używać ⟨ʃ ʒ⟩, argumentując, że polskie głoski szumiące nie są retrofleksyjne w prawdziwym tego słowa znaczeniu, gdyż są apikalne. Analiza porównawcza wykazała jednak, że polski i rosyjski fonem /ʂ/ jest bardziej retrofleksyjny od fonemu /ʃ/ obecnego w angielskim i czeskim. W precyzyjnej transkrypcji można podkreślić apikalność poprzez zastosowanie diakrytyków: ⟨ʂ̺&nbsp;ʐ̺⟩.</ref>.


== Linki ==
== Linki ==