Blog:Jak działają podatki progresywne?

Jak działają podatki progresywne?
9 listopada 2022 | Kenex


Rozmawiając z ludźmi oraz czytając dyskusje w Internecie zauważyłem, że bardzo wielu nie rozumie, jak działają podatki progresywne. Poniżej wyjaśnię różnicę między podatkiem liniowym i progresywnym.

W podatku liniowym stawka procentowa jest taka sama, niezależnie od kwoty pieniężnej. Załóżmy więc, że wynosi ona 20%. W takiej sytuacji jeśli masz 20 000zł, trzeba będzie zapłacić 4 000zł.

W podatkach progresywnych sprawa jest bardziej skomplikowana. Wychodzi się przy nich z założenia, że dla kogoś biednego oddanie 20% dochodów jest ogromnym obciążeniem. Jeśli ktoś zarabia 2 000 zł, zostanie mu w kieszeni 1 600 zł. Po odjęciu czynszu, rachunków za prąd, wodę i innych opłat, przeżycie stanie się sporym wyzwaniem. Natomiast dla miliardera nie będzie tragedią, jeśli odda nawet 30% zamiast 20%, bo nadal będzie żyć na bardzo wysokim poziomie. Zwolennicy podatków progresywnych chcą więc przerzucić koszty utrzymania państwa na najbogatszych i odciążyć przy tym najbiedniejszych.

Nie jest jednak tak, jak wielu się wydaje, że po przekroczeniu jakiejś sumy nagle liczy się większy procent od wszystkiego. W takiej sytuacji doszlibyśmy do absurdu, w którym czasami opłaca się zarobić złotówkę mniej, by uniknąć drastycznego wzrostu podatku. W rzeczywistości działa to inaczej.

Załóżmy, że w danym państwie funkcjonują 2 przedziały dochodowe, które mają przypisane stawki opodatkowania.

  • od 0 zł do 30 000 zł – opodatkowane stawką 20%
  • ponad 30 000 zł – opodatkowane stawką 40%

Graniczne kwoty tych przedziałów (w powyższym przykładzie będzie to 30 000 zł) nazywamy progami podatkowymi. Jeśli podatnik uzyskał dochód w wysokości 20 000 zł, zostanie on opodatkowany stawką 20%.

A teraz skomplikujmy sprawę i podnieśmy dochód do 40 000 zł. W takiej sytuacji podatnik przekroczy pierwszy próg podatkowy, więc nadwyżka będzie opodatkowana wyżej. Co ważne – nadwyżka. Nie całość. Pierwsze 30 000 zł nadal obowiązuje stawka 20%. Część jego dochodu zostanie więc opodatkowana mniejszą, a część większą stawką.

  • 30 000 zł * 20% = 6 000 zł
  • 10 000 zł * 40% = 4 000 zł
  • Podatek wynosi 10 000 zł

Gdy w Polsce partia Razem zaproponowała podatek progresywny, w którym najwyższy próg wynosi 75%, wielu się oburzało, jak można komuś zabierać aż 75% dochodów. Mam nadzieję, że już rozumiesz, jak nietrafiony jest ten zarzut. Nie chcę w tym miejscu przekonywać Ciebie, jaka forma podatku jest najbardziej sprawiedliwa. Chcę jedynie, byśmy dobrze się rozumieli i nie budowali światopoglądu na mitach.

Jako ciekawostkę dodam, że oprócz podatku liniowego i progresywnego są inne formy. Na przykład podatek pogłówny polega na tym, że wszyscy płacą dokładnie taką samą sumę pieniędzy. Zarówno miliarder jak i biedny ma do zapłacenia przykładowo 500 zł.

Zobacz też

MiauBlog:

MruczekWiki: