IPA: Różnice pomiędzy wersjami

* Hak skierowany w prawo, {{abbr|np.|na przykład}} w ⟨ɖ ɳ ʂ⟩ oznacza artykulację retrofleksyjną.

* Górne wygięcie prawe, {{abbr|np.|na przykład}} w ⟨ɠ ɗ ɓ⟩ stosowane jest w przypadku spółgłosek iniektywnych.

* Pętelka, {{abbr|np.|na przykład}} w ⟨ɕ ʑ ʝ⟩ przeważnie oznacza spółgłoski palatalne.

* Spółgłoski nosowe zazwyczaj oparte są o symbol ⟨n⟩: ⟨n ɲ ɳ ŋ⟩. ⟨ɲ⟩ oraz ⟨ŋ⟩ pochodzą z ligatur ''gn'' i ''ng'' odpowiednio, zaś ⟨ɱ⟩ zostało zainspirowane ⟨ŋ⟩, choć bez żadnego powiązania między głoskami reprezentowanymi przez te symbole.

* Symbole powstałe z [[Kapitaliki|kapitalików]], {{abbr|np.|na przykład}} ⟨ʟ ʁ ʀ⟩ przeważnie reprezentują głoski uwularne (języczkowe) lub welarne (miękkopodniebienne).

Czasami również używa się następujących transkrypcji, które jednak operują na zasadzie przyjętych konwencji, aniżeli oficjalnych standardów IPA:

* '''Precyzyjna transkrypcja fonetyczna''' zwana również bardzo wąską (''extra-narrow transcription'') reprezentowana jest przy użyciu podwójnych kwadratowych nawiasów: ⟦...⟧. Jest to zgodne z konwencją IPA polegającą na podwojeniu symbolu w celu wskazania większego stopnia. Podwójne nawiasy mogą {{abbr|np.|na przykład}} wskazywać dokładną wartość w diagramie samogłoskowym IPA. Dla przykładu, ⟦a⟧ reprezentuje wówczas konkretnie samogłoskę otwartą przednią niezaokrągloną, a nie blisko nieokreśloną otwartą samogłoskę z przedziału [a~ä].

* Zazwyczaj ułożenie języka, aniżeli miejsce artykulacji służy w odróżnieniu między spółgłoskami frykatywnymi [ɕ ʑ], [ʃ ʒ], i [ʂ ʐ]. W przypadku [ɕ ʑ] są one mocno spalatalizowane (zmiękczone), {{abbr|tj.|to jest}} środkowa część języka zbliża się do podniebienia twardego. [ʃ ʒ] są częściowo spalatalizowane z przednią częścią języka zagiętą w stronę podniebienia. [ʂ ʐ] są postalweolarne bez palatalizacji.

* Odrębne symbole dla spółgłosek iniektywnych bezdźwięcznych ⟨ƥ, ƭ, ƈ, ƙ, ʠ⟩, pomimo obecności w Unicode, nie są wspierane przez IPA. Zamiast tego bezdźwięczność podkreśla się przy użyciu symbolu dźwięcznego wraz z diakrytykiem bezdźwięczności: ⟨ɓ̥, ʛ̥⟩ {{abbr|itd.|i tak dalej}}

Slawistyczny alfabet fonetyczny (AS) to alfabet fonetyczny przystosowany do zapisu fonetyki słowiańskiej. Tam, gdzie IPA stosuje dwuznaki (najczęściej również zaznaczone za pomocą łuku oznaczającego afrykację), tam alfabet slawistyczny stosuje pojedynczy znak, {{abbr|np.|na przykład}}:

System ten dla niektórych może być wygodniejszy, gdyż język polski kontrastuje ze sobą afrykaty oraz odpowiadające im sekwencje spółgłosek plozywnych i frykatywnych, {{abbr|np.|na przykład}} ''trzysta'' /ˈtʂɨsta/ {{abbr|vs|versus}} ''czysta'' /ˈt͡ʂɨsta/<ref group="!">Polskie głoski szumiące, reprezentowane przez sekwencje ⟨sz ż cz dż⟩ są przez zachodnich lingwistów transkrybowane przy użyciu ⟨ʂ ʐ t͡ʂ d͡ʐ⟩. Wynika to z przyjętej konwencji, że [ʃ ʒ] reprezentują głoski częściowo spalatalizowane, z przednią częścią języka uniesioną ku podniebieniu. Z tego względu dla polskich niespalatalizowanych ⟨sz ż⟩ przyjęło się transkrybować je ⟨ʂ ʐ⟩. Slawiści preferują jednak używać ⟨ʃ ʒ⟩, argumentując, że polskie głoski szumiące nie są retrofleksyjne w prawdziwym tego słowa znaczeniu, gdyż są apikalne. Analiza porównawcza wykazała jednak, że polski i rosyjski fonem /ʂ/ jest bardziej retrofleksyjny od fonemu /ʃ/ obecnego w angielskim i czeskim. W precyzyjnej transkrypcji można podkreślić apikalność poprzez zastosowanie diakrytyków: ⟨ʂ̺&nbsp;ʐ̺⟩.</ref>.