Polityka - wprowadzenie dla nowicjusza
Pomóż nam rozbudować ten artykuł!
Do zrobienia: Opisać inne podziały. Liberalizm, socjalizm, konserwatyzm, autorytaryzm.
Witaj w specjalnym miejscu na MruczekWiki, którego zadaniem jest możliwie przystępnie i zrozumiale wprowadzić nowicjuszy w świat polityki.
Jeśli nie masz siły lub ochoty dużo czytać, najważniejsze informacje są podsumowywane w tabelkach.
Polityka jest bardzo prosta!
Na starcie trzeba rozprawić się z mitem, że polityka to jakaś tajemna wiedza, dostępna tylko dla tego zawodu. Tak naprawdę polityk swoimi działaniami odpowiada za całokształt funkcjonowania państwa. Projektując ustawę dotyczącą służby zdrowia, musi wykazać się wiedzą o pracy personelu medycznego. Projektując ustawę leśną, musi wykazać się wiedzą z zakresu ochrony środowiska. Podsumowując – polityk zajmujący się danym zagadnieniem, powinien się na nim znać.
Gdy przyjrzymy się dużym organizacjom, możemy spotkać się z pojęciem "polityka firmy". Kryje się pod nim nic innego, jak sposób organizacji działania. Jak mają zachowywać się pracownicy, jakie są ich prawa i obowiązki, co i jak jest wytwarzane, jak są traktowani klienci, jak szuka się osób do współpracy itp. itd. Analogicznie jest z polityką krajową, tylko tutaj naszą "firmą" jest całe państwo.
Jak chcemy zorganizować państwo? Jakie cele sobie stawiamy? Chcemy stworzyć państwo, gdzie ludzie są możliwie szczęśliwi? Bezpieczni? Wolni? Jak do tego doprowadzić?
Podstawowe pojęcia i podziały
Lewica i prawica
Bardzo popularny w polityce jest podział na lewicę i prawicę, którego korzenie sięgają Rewolucji Francuskiej. Sprowokowały ją ogromne różnice jakości życia między trzema "stanami" w społeczeństwie (1. Szlachta 2. Duchowieństwo 3. Mieszczanie i chłopi). Osoby znajdujące się w dolnej części drabiny społecznej miały mniej praw, były obciążone większymi podatkami i były gnębione przez osoby lepiej usytuowane.
Podczas rewolucji francuskiej lewicą nazywano ruchy polityczne żądające przemian społecznych. W Zgromadzeniu Narodowym zasiadały po lewej stronie sali (stąd pochodzi nazwa). Głównym założeniem lewicy jest dążenie do wolności, równości i sprawiedliwości społecznej.
Mianem prawicy określano ugrupowania przedstawicieli duchowieństwa, szlachty i arystokracji, które w Zgromadzeniu Narodowym zasiadały po prawej stronie sali. Do końca XIX wieku prawica była kojarzona z grupami zachowawczymi domagającymi się utrzymania feudalnych przywilejów. Wartościami uznawanymi przez zwolenników prawicy są: wstrzemięźliwość w reformach społeczno-gospodarczych i politycznych, szacunek dla tradycji i istniejącej hierarchii.
Współczesne partie prawicowe różne dobra i prawa rozdzielają według przyjętych przez siebie kryteriów, np. miejsca urodzenia, płci, orientacji seksualnej. Przykładem może być niechęć do legalizacji małżeństw homoseksualnych, gdyż małżeństwo postrzegają jako przywilej osób heteroseksualnych. Wśród osób prawicowych widoczna jest silna potrzeba czytelnej hierarchii, w której wiadomo, kto jest na górze, a kto na dole. Obawiają się, że jej brak doprowadzi do chaosu i wielu patologii społecznych. Boją się, że od wolności „ludziom w dupach się poprzewraca”. Osoby prawicowe zwykle uznają autorytet Kościoła i mocno uwzględniają jego nauki.
Partie lewicowe z kolei postrzegają sztywną hierarchię jako niesprawiedliwą. Dlatego będą dążyć do jednakowych praw dla wszystkich, niezależnie od takich cech jak miejsce urodzenia, płeć, orientacja seksualna itp. Nie widzą powodu, by małżeństwa pozostawały przywilejem osób heteroseksualnych. Podczas gdy prawica w osądach kieruje się lękiem, lewica kieruje się empatią. Smucą ich nierówności ekonomiczne i ludzie żyjący od pierwszego do pierwszego. Dlatego są skłonni popierać takie ustroje, które rozdzielają pieniądze możliwie po równo. Wspierają także wszelkie mniejszości rasowe, etniczne, seksualne itp., które na co dzień muszą mierzyć się z wykluczeniem.
Podsumowując – prawica chce utrzymać hierarchię i porządek w społeczeństwie. Lewica chce znieść hierarchię i wyrównać poziom życia obywateli.
Różne zagadnienia | Lewica | Prawica |
---|---|---|
Ogólny cel | Chce zmienić świat na taki, który będzie bardziej sprawiedliwy | Chce utrzymać porządek w społeczeństwie |
Inspiracje | Poszukuje różnych idei na nowy, lepszy świat | Woli sprawdzone rozwiązania wypracowane przez wiele pokoleń |
Organizacja społeczna | Równość - każdy powinien być traktowany tak samo, niezależnie od płci czy orientacji seksualnej | Hierarchia - gdzie każdy zna swoje miejsce, a niektórzy muszą się pogodzić z tym, że są gorsi i nie zasługują na to samo |
Oponenci | W prawicy widzi hamulec postępu, obrońców nieznośnej rzeczywistości | W lewicy widzi naiwniaków i szaleńców, którzy doprowadzą do chaosu i upadku |
Czytaj więcej na blogu "Postprawda Stop": -> Wprowadzenie do polityki: Lewica i prawica -> Intuicja i kody moralne. Czy prawica z lewicą mogą się dogadać?