Kaizo hack
Kaizo Hack - hack o specyficznej budowie, często o wysokim poziomie trudności, który polega na dotarciu gracza do specyficznego celu. Hacki te mogą posiadać sztuczną trudność w postaci pułapek, lecz w głównej mierze polega na bardzo technicznym i liniowym stylu rozgrywki.
Historia
Przed debiutem słynnej trylogii, tworzenie hacków do Super Mario Bros. było bardzo popularne na świecie, szczególnie w japońskiej społeczności. Mnóstwo graczy próbowało stworzyć trudniejsze i bardziej wymagające poziomy, często polegające na nadużywaniu luk i błędów w grze, które umożliwiały wykonywanie dziwnych trików. Jednym z największych przykładów jest "Super Mario Frustration", którego film rozpowszechnił się po całym YouTube i w krótkim czasie osiągnął miliony wyświetleń.
W 2007 r. niejaki T. Takemoto stworzył bardzo trudny hack pt. "Kaizo Mario World" oraz jego trudniejszy sequel: "Kaizo Mario World 2". Każdy z nich składał się z kilku(-nastu) bardzo wymagających poziomów, posiadających dużą ilość pułapek i form "trollowania" gracza. Początkowo miały one być wyzwaniem dla przyjaciela Takemoto - R. Kiby, który miał przejść grę bez użycia żadnych narzędzi, lecz nikt nie spodziewał się, że klipy ukończenia konkretnych poziomów tak szybko rozpowszechniłyby się po internecie. Z czasem nagrania z Kaizo 1 wybuchnęły popularnością.
Gracze byli zafascynowani umiejętnościami Japończyka i spodobał im się pomysł, aby stworzyć serie ciężkich poziomów. Różni YouTuberzy podejmowali próbę przejścia Kaizo Mario World, często poddając się lub polegając na zapisach w emulatorach, gdyż niewiele poziomów w tych czasach wymagało aż takich wysokich umiejętności. Mnóstwo hacków w tamtych czasach nie było testowanych bez narzędzi emulatorów, przez co zwykle one nie były możliwe do przejścia w czasie rzeczywistym. Wiele z nich również było stosunkowo słabej jakości, przez co Kaizo przez długi czas posiadała niską reputację i było uznawane za kiepskie etapy często używane do trollowania graczy. Nie były również publikowane na hostingach ROM-hacków na SMWCentral, jednakże użytkownicy mogli chwalić się ich twórczością na forach strony.
W roku 2012 T. Takemoto stworzył trzecią część z serii, która była jeszcze trudniejsza niż poprzedniki. Kiba był pierwszą osobą, która opublikowała ukończenie całej trylogii i przez długi czas nikt nie podjął się temu wyzwaniu. Na początku roku 2015, użytkownik o nazwie dram55 był pierwszą osobą, która przedstawiła Kaizo Mario World na popularnym maratonie speedrunnerów - Games Done Quick. Od tego momentu coraz więcej osób próbowało przejść trylogię bez żadnych narzędzi, co z czasem spopularyzowało nowy typ hacków, wtedy nazywany "Kaizo: Light". Nazywane tak były jakiekolwiek Kaizo hacki, które były stworzone i ukończone bez zapisów w emulatorze (pozostałe były kategoryzowane jako "Kaizo: Hard", lub ich jeszcze bardziej ekstremalna wersja: "Pit"). Po długim czasie, gatunek odzyskał pozytywną reputację i po wielu miesiącach nawet Staff SMWCentral zaczął przyjmować je na swój hosting.
Od tego momentu Kaizo hacki stały się coraz bardziej popularne i gracze zaczęli testować własne umiejętności bez potrzeby żadnych dodatkowych narzędzi. Z roku na rok statystyki stopniowo wzrastały i gatunek ponownie stał się popularny. Niektóre z nich nawet były przedstawiane na maratonach! Na samym początku 2022 roku rozszerzono kategorie Kaizo hacków na: Beginner (początkujący), Intermediate (średnio-zaawansowany) i Expert (zaawansowany) z powodu bardzo zróżnicowanych poziomów trudności między grami.
Znaczenia pojęcia
Czym charakteryzuje się Kaizo:
- Zbiorem (przeważnie) liniowych poziomów, w których każdy przedmiot jest wymagany dla progresji
- Często techniczną rozgrywką, która wymaga dobrej kontroli gracza lub nawet wiedzy na temat mechanik gry
- Brakiem dodatkowych power-up'ów, które chronią gracza przed śmiercią. Jeżeli takowy istnieje, jest zwykle wymagany do progresji w etapie i często jest usuwany po jego ukończeniu
Czym Kaizo NIE jest charakteryzowane:
- Wymaganymi trikami lub bugami z gry (takowe istnieją też w nie-Kaizo hackach, oryginalna trylogia posiadała przeważnie tylko trudną i precyzyjną budowę poziomów)
- Wysokim poziomem trudności (większość Kaizo hacków jest naturalnie trudna z powodu ich techniczności, lecz nie jest to wymogiem. Istnieją etapy dla początkujących)
Słowo "Kaizo" natomiast znaczy coś w stylu "Rekonstrukcja", "Odnowienie" lub po prostu "Hack".
Wpływ Kaizo na inne gry
Takemoto zainspirował mnóstwo innych autorów do utworzenia ich własnych odmian Kaizo, posiadających nawiązania do oryginalnej trylogii, bądź kompletnie nowe i oryginalne pomysły. W przeciągu lat, styl Kaizo rozwinął się bardzo i nauczył wielu graczy nowych umiejętności i mechanik w Mario.
Oprócz samego Mario, Kaizo w dużej mierze spopularyzowało gatunek platformówek w stylu "jeden błąd - zaczynasz od nowa". Przykładami takowych gier są: Super Meat Boy, I Wanna Be The Guy, Celeste, The End is Nigh. Ten rodzaj rozgrywki w dużej mierze zastąpił staromodny system żyć.
Odmiany pojęcia
- Kaizo: Light - stare pojęcie, które wymieniało Kaizo hacki, ukończone bez potrzeby zapisów z emulatorów
- Kaizo: Hard - stare pojęcie, które wymieniało Kaizo hacki, ukończone z narzędziami emulatorów.
- Pit - ekstremalna odmiana Kaizo: Hard, która została zbudowana specyficznie dla TAS (Tool Assisted Speedrun), często dla pokazu lub wyzwania dla osób tworzących TASy.
TAS (Tool-Assisted Speedrun)
Popularną rzeczą w Kaizo Hackach jest tworzenie tzw. TAS'ów, czyli speedrunów wykonywanych przy pomocy narzędzi, które mają na celu symulować idealne biegi na czas. TAS'erzy często wykorzystują również bugi oraz glitche w grach, aby ułatwić rozgrywkę, skrócić drogę do mety lub zwyczajnie dla pokazu. Tworzenie owych TAS'ów zazwyczaj jest bardzo czasochłonne i zależy głównie od umiejętności i znajomości silnika gry. Wykorzystywanie bugów i limitów silnika jest często jednym z głównych celów, aby przejść grę jak najszybciej.
Kaizo Epizod
Istnieją również próby wykonania Kaizo Hacków w SMBX. Niestety nie jest to dobry pomysł z kilku powodów:
- Fizyka jest inna niż w SMW (niedostosowana do takich wyzwań)
- Gra nie jest uruchamiana przez emulator, więc nie posiada się żadnych narzędzi do pomocy
- Przejście tychże etapów jest znacznie bardziej frustrujące niż w przypadku, np. SMW z powodu nieprzyjaznych hitboxów.
Kaizo Hacki poza Mario
Mario nie jest jedyną serią gier, która kieruje się tym terminem. Można się z tym spotkać też w innych grach, np. Metroid, Sonic, a nawet gry na PC typu seria Portal.