System zmianowy - sposób organizacji pracy w zakładach pracy polegający na tym, że istnieje system 2- albo 3-zmianowy, gdy np. zakład pracuje w tzw. ruchu ciągłym, tak by gdy jedna grupa pracowników kończy pracę, następna grupa wchodzi na ich miejsce.

Rodzaje systemów

  • 2-zmianowy:
    • Rano (I zmiana): 6-14, 7-15
    • Popołudnie (II zmiana): 14-22

O godzinie 7 godzinę przeważnie zaczynają też pracownicy biurowi czy kierownictwo/zarząd zakładu.

  • 3-zmianowy:
    • Rano (I zmiana): 6-14
    • Popołudnie (II zmiana): 14-22
    • Noc (III zmiana): 22-6

Jest też tak, że każda zmiana ma określone zadania wypisane w grafiku prac wykonywanych na terenie zakładu. Grafik ten dzieli się na - oczywiście - poszczególne zmiany oraz dni tygodnia.

Za ustalanie grafiku pracownika odpowiadają jego przełożeni (brygadzista, mistrz, kierownik).

Problem psychologiczny

Ludzie narzekają na pracę zmianową, ponieważ mówią, że dochodzi do rozstrojenia ich zegarów biologicznych i trudniej jest im się przestawić z jednej zmiany na inną.

Liczba dni na zmianach

Maksymalnie można robić 5 dni z rzędu na jednej zmianie, potem pracownik musi mieć 11 godzin odpoczynku - czyli następnego dnia może mieć "kreskę" (określenie dnia wolnego w grafiku) albo następną zmianę (np. gdy pracownik przerobił 5 dni na popołudnie, to następnego dnia musiałby przyjść na nockę).

Nieco inaczej sytuacja ma się, gdy pracownik pracuje na przełomie 2 miesięcy. Przykładowo pracownik ostatnie 4 dni pracował na zmianie popołudniej, a jego 5 dzień pracy otwiera nowy miesiąc, to może robić następne 5 dni bez dnia wolnego. W sumie w przedstawionej sytuacji przerobi 9 dni. Maksymalnie może przerobić 10, gdy zmiany są zorganizowane tak, że ostatnia zmiana pracownika kończy się ostatniego dnia miesiąca - wówczas wszystko się resetuje, więc legalnie może od pierwszego dnia miesiąca robić na tę samą zmianę.

Zobacz też