Formant: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięte 3471 bajtów ,  29 lip 2021
m
brak opisu edycji
mNie podano opisu zmian
 
Linia 8: Linia 8:


== Samogłoski ==
== Samogłoski ==
<div style="float:right;">
{{Diagram samogłoskowy|float=right}}
<div style="background:transparent;">
{| cellspacing="0px" cellpadding=0 style="text-align:center; background:rgba(0,0,0,0.2); border:1px solid rgba(0,0,0,0.5); margin-top: 1em;"
|- style="text-align:center; font-size: smaller"
| style="width:70px; text-align:right;" |
| style="width:55px;" | '''Przednie'''
| style="width:60px;" |
| style="width:60px;" | '''Centralne'''
| style="width:60px;" |
| style="width:60px;" | '''Tylne'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;"| '''Przymknięte'''
| style="height:210px;" colspan=5 rowspan=7| <div style="position:relative;">[[Plik:IPA-vowels-chart-bg.png|300px|link=]]<div style="background:transparent; position:absolute; top:0px; left:0px;">
{| style="position:relative; width:300px; height:210px; text-align:center; background:transparent; margin:0;"
|-
| style="width:300px; height:210px; text-align:center; background:transparent;" |
<div style="position:absolute; left:7%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em;">
i&nbsp;•&nbsp;y</div>
<div style="position:absolute; left:48%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em;">
ɨ&nbsp;•&nbsp;ʉ</div>
<div style="position:absolute; left:84%; width:3em; top:2%; height:1.33em;">
ɯ&nbsp;•&nbsp;u</div>
 
<div style="position:absolute; left:24%; width:2.33em; top:15%; height:1.33em;">
ɪ&nbsp;•&nbsp;ʏ</div>
<div style="position: absolute; left: 77%; width: 1.5em; top: 15%; height: 1.33em;">•&nbsp;ʊ</div>
 
<div style="position:absolute; left:20%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
e&nbsp;•&nbsp;ø</div>
<div style="position:absolute; left:53%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
ɘ&nbsp;•&nbsp;ɵ</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
ɤ&nbsp;•&nbsp;o</div>
 
<div style="position:absolute; left:26%; width:2.66em; top:43%; height:1.33em;">
e̞&nbsp;•&nbsp;ø̞</div>
<div style="position:absolute; left:59%; width:1em; top:43%; height:1.33em;">
ə</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:43%; height:1.33em;">
ɤ̞&nbsp;•&nbsp;o̞</div>
 
<div style="position:absolute; left:34%; width:2.66em; top:58%; height:1.33em;">
ɛ&nbsp;•&nbsp;œ</div>
<div style="position:absolute; left:60%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em;">
ɜ&nbsp;•&nbsp;ɞ</div>
<div style="position:absolute; left:87%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em;">
ʌ&nbsp;•&nbsp;ɔ</div>
 
<div style="position:absolute; left:39%; width:1.66em; top:72%; height:1.33em;">
æ&nbsp;•</div>
<div style="position:absolute; left:66%; width:1em; top:72%; height:1.33em;">
ɐ</div>
 
<div style="position:absolute; left:47%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em;">
a&nbsp;•&nbsp;ɶ</div>
<div style="position:absolute; left:67%; width:1.5em; top:86%; height:1.33em;">
ä&nbsp;•</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em;">
ɑ&nbsp;•&nbsp;ɒ</div>
|}
</div></div>
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Prawie przymknięte
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Półprzymknięte'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Średnie
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Półotwarte'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Prawie otwarte
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Otwarte'''
|}
</div>
<small>Pary samogłosek: niezaokrąglona&nbsp;•&nbsp;zaokrąglona</small><br>
</div>
[[Plik:Vowel triangle, intermediate vowels.png|thumb|Inny diagram samogłoskowy powstały w oparciu o cechy akustyczne samogłosek (formanty – częstotliwości ''F''<sub>1</sub> i ''F''<sub>2</sub>). Osie wyskalowane są logarytmicznie.]]
[[Plik:Vowel triangle, intermediate vowels.png|thumb|Inny diagram samogłoskowy powstały w oparciu o cechy akustyczne samogłosek (formanty – częstotliwości ''F''<sub>1</sub> i ''F''<sub>2</sub>). Osie wyskalowane są logarytmicznie.]]
Tradycyjna analiza samogłosek różnicuje je ze względu na wysokość języka lub szczęki (oś pionowa), tylność języka (oś pozioma) oraz zaokrąglenie (udział warg w artykulacji). Te cechy są zawarte na schematycznym diagramie samogłoskowym IPA. Istnieją również dodatkowe cechy jakościowe samogłosek, takie jak nosowość czy typ fonacji.
Tradycyjna analiza samogłosek różnicuje je ze względu na wysokość języka lub szczęki (oś pionowa), tylność języka (oś pozioma) oraz zaokrąglenie (udział warg w artykulacji). Te cechy są zawarte na schematycznym diagramie samogłoskowym IPA. Istnieją również dodatkowe cechy jakościowe samogłosek, takie jak nosowość czy typ fonacji.