Przejdź do zawartości

IPA: Różnice pomiędzy wersjami

IPA (tekst źródłowy)

Wersja z 11:31, 29 lip 2021

Usunięte 3445 bajtów ,  29 lip 2021
m
→‎Samogłoski
WizualnieWikikod
m (Wycofano edycje użytkownika ZioPeng (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Angelfrost.)
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 48: Linia 48:
=== Samogłoski ===
=== Samogłoski ===
[[Plik:Vowel triangle, intermediate vowels.png|thumb|Inny diagram samogłoskowy powstały w oparciu o cechy akustyczne samogłosek ([[formant]]y – częstotliwości ''F''<sub>1</sub> i ''F''<sub>2</sub>). Osie wyskalowane są logarytmicznie.]]
[[Plik:Vowel triangle, intermediate vowels.png|thumb|Inny diagram samogłoskowy powstały w oparciu o cechy akustyczne samogłosek ([[formant]]y – częstotliwości ''F''<sub>1</sub> i ''F''<sub>2</sub>). Osie wyskalowane są logarytmicznie.]]
<div style="background:transparent;">
{{Diagram samogłoskowy}}
{| cellspacing="0px" cellpadding=0 style="text-align:center; background:rgba(0,0,0,0.2); border:1px solid rgba(0,0,0,0.5); margin-top: 1em;"
|- style="text-align:center; font-size: smaller"
| style="width:70px; text-align:right;" |
| style="width:55px;" | '''Przednie'''
| style="width:60px;" |
| style="width:60px;" | '''Centralne'''
| style="width:60px;" |
| style="width:60px;" | '''Tylne'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;"| '''Przymknięte'''
| style="height:210px;" colspan=5 rowspan=7| <div style="position:relative;">[[Plik:IPA-vowels-chart-bg.png|300px|link=]]<div style="background:transparent; position:absolute; top:0px; left:0px;">
{| style="position:relative; width:300px; height:210px; text-align:center; background:transparent; margin:0;"
|-
| style="width:300px; height:210px; text-align:center; background:transparent;" |
<div style="position:absolute; left:7%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em;">
i&nbsp;•&nbsp;y</div>
<div style="position:absolute; left:48%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em;">
ɨ&nbsp;•&nbsp;ʉ</div>
<div style="position:absolute; left:84%; width:3em; top:2%; height:1.33em;">
ɯ&nbsp;•&nbsp;u</div>
 
<div style="position:absolute; left:24%; width:2.33em; top:15%; height:1.33em;">
ɪ&nbsp;•&nbsp;ʏ</div>
<div style="position: absolute; left: 77%; width: 1.5em; top: 15%; height: 1.33em;">•&nbsp;ʊ</div>
 
<div style="position:absolute; left:20%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
e&nbsp;•&nbsp;ø</div>
<div style="position:absolute; left:53%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
ɘ&nbsp;•&nbsp;ɵ</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em;">
ɤ&nbsp;•&nbsp;o</div>
 
<div style="position:absolute; left:26%; width:2.66em; top:43%; height:1.33em;">
e̞&nbsp;•&nbsp;ø̞</div>
<div style="position:absolute; left:59%; width:1em; top:43%; height:1.33em;">
ə</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:43%; height:1.33em;">
ɤ̞&nbsp;•&nbsp;o̞</div>
 
<div style="position:absolute; left:34%; width:2.66em; top:58%; height:1.33em;">
ɛ&nbsp;•&nbsp;œ</div>
<div style="position:absolute; left:60%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em;">
ɜ&nbsp;•&nbsp;ɞ</div>
<div style="position:absolute; left:87%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em;">
ʌ&nbsp;•&nbsp;ɔ</div>
 
<div style="position:absolute; left:39%; width:1.66em; top:72%; height:1.33em;">
æ&nbsp;•</div>
<div style="position:absolute; left:66%; width:1em; top:72%; height:1.33em;">
ɐ</div>
 
<div style="position:absolute; left:47%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em;">
a&nbsp;•&nbsp;ɶ</div>
<div style="position:absolute; left:67%; width:1.5em; top:86%; height:1.33em;">
ä&nbsp;•</div>
<div style="position:absolute; left:86%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em;">
ɑ&nbsp;•&nbsp;ɒ</div>
|}
</div></div>
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Prawie przymknięte
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Półprzymknięte'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Średnie
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Półotwarte'''
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | Prawie otwarte
|-
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''Otwarte'''
|}
</div>
<small>Pary samogłosek: niezaokrąglona&nbsp;•&nbsp;zaokrąglona</small>


Oś pionowa diagramu wskazuje wysokość samogłoski. Samogłoski wymawiane z obniżonym językiem są na dole, zaś z podwyższonym – na górze diagramu. Analogicznie oś pozioma wskazuje tylność samogłosek. Samogłoski wymawiane z językiem wysuniętym do przodu są na lewo, zaś z językiem cofniętym do tyłu – na prawo w diagramie. W miejscach gdzie samogłoski występują parami, samogłoska po prawej jest zaokrąglona ({{abbr|tj.|to jest}} wymawiana z zaokrąglonymi ustami), zaś po lewej niezaokrąglona<ref group="!">Diagram samogłoskowy zdefiniowany w taki sposób jest jedynie abstrakcyjną idealizacją modelu samogłoskowego. W praktyce samogłoski są rozróżniane dzięki temu, że podczas artykulacji różnych samogłosek różne częstotliwości ulegają wzmocnieniu. Wzmocnione częstotliwości nazywane są [[Formant|formantami]].</ref>.
Oś pionowa diagramu wskazuje wysokość samogłoski. Samogłoski wymawiane z obniżonym językiem są na dole, zaś z podwyższonym – na górze diagramu. Analogicznie oś pozioma wskazuje tylność samogłosek. Samogłoski wymawiane z językiem wysuniętym do przodu są na lewo, zaś z językiem cofniętym do tyłu – na prawo w diagramie. W miejscach gdzie samogłoski występują parami, samogłoska po prawej jest zaokrąglona ({{abbr|tj.|to jest}} wymawiana z zaokrąglonymi ustami), zaś po lewej niezaokrąglona<ref group="!">Diagram samogłoskowy zdefiniowany w taki sposób jest jedynie abstrakcyjną idealizacją modelu samogłoskowego. W praktyce samogłoski są rozróżniane dzięki temu, że podczas artykulacji różnych samogłosek różne częstotliwości ulegają wzmocnieniu. Wzmocnione częstotliwości nazywane są [[Formant|formantami]].</ref>.
Źródło: „https://mruczek.wiki/Specjalna:Różnica_mobilna/21264”